ماجرای نام گذاری دانشگاه خیام مشهد

امروز در تقویم با عنوان بزرگداشت شاعر و ریاضی دان ایرانی حکیم عمر خیام نیشابوری نام گذاری شده است. به همین بهانه به سراغ دانشگاه خیام رفتیم که یکی از ظرفیت های علمی، آموزشی و فرهنگی منطقه10 به شمار می رود و درباره تأسیس و ماجرای نام گذاری اش با مؤسس آن، محمدرضا رجب زاده مقدم، گفت وگو کردیم. او متولد 1324 در مشهد است. 

استاد تمام رشته ریاضیات در دانشگاه فردوسی بوده و می گوید اولین استاد ریاضیات این دانشگاه بوده که تحصیلاتش را در خارج تمام کرده و در سال1355برگشته است. او سال1389 بعد از 34سال خدمت در دانشگاه فردوسی خود را بازنشسته کرد و از آن پس تمام وقتش را در دانشگاه خیام گذاشت که خود پیگیر تأسیس آن بود.

اولین مؤسسه غیرانتفاعی آموزش عالی در شرق کشور

دکتر رجب زاده درباره تأسیس دانشگاه خیام در مشهد می گوید: سال1367 مطلع شدم وزارت علوم اعلام کرده است متقاضیان دارای شرایط می توانند برای تأسیس مؤسسات غیردولتی اقدام کنند. با چند نفر از همکارانم تماس گرفتم و اسامی آن ها را به عنوان هیئت مؤسس دادم. تا چهار سال از وزارتخانه پیگیری می کردم. تا اینکه سال1371 مجوز راه اندازی گرفتیم. اولین مؤسسه غیرانتفاعی آموزش عالی در شرق کشور بودیم که مجوزش را گرفتیم. 

ابتدا یک خانه 1500متری پشت باغ ملی اجاره کردیم و با سه رشته حسابداری، کامپیوتر و آمار و نزدیک به 100دانشجو کلاس ها را دایر کردیم. چهار سال آنجا بودیم، دو سال هم فلکه پارک. بعد در سال78 زمین فعلی دانشگاه را در خیابان شهید فلاحی1 به متراژ 13هزار متر مربع از وزارت مسکن و شهرسازی وقت (وزارت راه و شهرسازی فعلی) خریدیم. 

اکنون نزدیک به 5300دانشجو در حدود 30رشته داریم و یک دانشگاه جامع هستیم. دانشکده های مجزایی برای معماری و مهندسی داریم که دانشکده مهندسی در زمینی با متراژ 14هزار متر در الهیه قرار دارد و یک سالن ورزشی 1500متری و سالن همایشی با 400نفر ظرفیت را نیز داراست.

خیلی دوست داشتم اسم این شخصیت جهانی را برای دانشگاه انتخاب کنم

در 10سال اول تأسیس رجب زاده خود مدیریت مجموعه را برعهده داشت و اینک معاون پژوهشی و فناوری این دانشگاه است. تاکنون بیش از 12هزار نفر از این دانشگاه دانش آموخته شده اند که آقای رجب زاده می گوید بسیاری از آن ها اکنون عضو هیئت علمی در دانشگاه های ایران و دیگر کشورها هستند.

انتخاب اسم «خیام»

ماجرای انتخاب اسم دانشگاه به علایق رجب زاده و خاطره ای که در این باره دارد برمی گردد. او می گوید: وقتی در دانشگاه لندن تحصیل می کردم یک روز یکی از رباعیات خیام را به زبان فارسی پای تخته نوشتم. یکی از استادان معروف دانشگاه آمد و شروع کرد به خواندن آن رباعی. خیلی تعجب کردم. اصلیتش آلمانی بود ولی در انگلیس استاد بود. 

گفتم: شما از کجا فارسی بلدید؟ گفت: در دوره لیسانس که در آلمان بودم، زبان فارسی را به عنوان زبان خارجی انتخاب کردم. حدود یک ساعت این استاد آلمانی ایستاد و راجع به عمر خیام با من صحبت کرد. از ریاضیاتش گفت و از رباعیاتش. خیلی احساس غرور کردم و همیشه در ذهنم بود که خیام یک شخصیت جهانی است. 

زمانی که این اسم را برای دانشگاه انتخاب کردم هیچ مؤسسه و تشکیلاتی به این اسم وجود نداشت و خیلی دوست داشتم اسم این شخصیت جهانی را برای دانشگاه انتخاب کنم.او تأکید می کند: هیئت مؤسس دانشگاه همه از استادان بنامی بودند که ارائه آموزش عالی را در دانشگاه فردوسی فراگرفته بودند. ما می خواستیم این تجربه را در اختیار مردم بگذاریم که تمام نشود.